Η δημοκρατία μας διολισθαίνει ... ανεπαίσθητα ... βήμα βήμα και ως είθισται, διολισθαίνει εν μέσω κραυγών δήθεν υπερασπίσεως της.
Τις τελευταίες εβδομάδες στάλθηκαν επικίνδυνα μηνύματα για την δημοκρατία και τον κοινοβουλευτισμό μας.
Φυσικά τα μηνύματα ήταν αρκούντως εύληπτα και μόνο με το σχηματισμό συγκυβέρνησης, δίχως καν προγραμματική συμφωνία, ενός αριστερού/ριζοσπαστικού και ενός ακροδεξιού/ εθνικιστικού κόμματος. Θα εστιάσω όμως στα ανώνυμα ή επώνυμα σχόλια όπως για παράδειγμα αυτό του Γ. Ζουγανέλη που εξέφρασε, με αφορμή την τοποθέτηση του Μ. Γλέζου, την διαδεδομένη στον κόσμο των social media άποψη: «μην δίνετε επιχειρήματα σε αυτούς που δεν πρέπει να μιλάνε [...] οι φαιδροί οι ασήμαντοι οι εθνικοί μειοδότες». Διαχωρίζοντας έτσι τους πολίτες σε αυτούς που στηρίζουν την κυβέρνηση και άρα δικαιούνται να ομιλούν και σε αυτούς που ασκούν κριτική στην κυβέρνηση και άρα δεν δικαιούνται να ομιλούν καθώς είναι εθνικοί μειοδότες.
Αυτή η άποψη, η ταύτιση δηλαδή της κυβέρνησης με την κοινωνία και του «φιλοκυβερνητικού» με τον «πατριώτη», έκανε αισθητή την παρουσία της από τις πρώτες μέρες της νέας κυβέρνησης με τα οργανωμένα από το κυβερνών κόμμα καλέσματα στις συγκεντρώσεις υποστήριξης της κυβέρνησης. Στα διαδικτυακά μηνύματα που στέλνονται γράφουν: «είσαι Έλληνας; Στήριξε την κυβέρνηση, πάρε μέρος στη διαδήλωση». Κι όταν κάποιοι ασκούν κριτική στην κυβέρνηση ή στο κάλεσμα δέχονται καταιγισμό μηνυμάτων με το επαναλαμβανόμενο μοτίβο: «τι Έλληνας είσαι εσύ που δεν στηρίζεις την κυβέρνηση;». Αυτή η πρακτική δεν είναι παρά μια κλοπή των εργαλείων της κοινωνίας των πολιτών. Των εργαλείων άσκησης πίεσης των πολιτών στην εκάστοτε κυβέρνηση. Εξάλλου το Σύνταγμα προστατεύει το δικαίωμα του συνέρχεσθαι, μια και ουδέποτε αυτό είναι προς υποστήριξη της κυβέρνησης στις αστικές δημοκρατίες. Αν ήταν, προς τι η προστασία;
Μόνο σε ολοκληρωτικά καθεστώτα εμφανίζονται «φιλοκυβερνητικές συγκεντρώσεις» καθώς το κυβερνών κόμμα μασκαρεύεται σε κοινωνία των πολιτών, υπονομεύοντας την στην πραγματικότητα και οι κανονικοί πολίτες μη έχοντας τρόπους δράσεις σιωπούν. Εξάλλου ο κάθε ένας πολίτης νιώθει πως είναι ο μόνος που τα βλέπει διαφορετικά μια και η εικόνα που παρουσιάζεται από τα ΜΜΕ δείχνει ότι πλήθος κόσμου επικροτεί.
Το σχήμα αυτό έρχεται να ενισχυθεί με κάποιες δημοσκοπήσεις. Η προ ημερών δημοσκόπηση - κατά παραγγελία της επίσημης κομματικής εφημερίδας του κυβερνώντος κόμματος- που έδειχνε πως το 80% υποστηρίζει τους χειρισμούς της κυβέρνηση και το 87% τον Πρωθυπουργό είναι προς αυτή την κατεύθυνση, όταν μάλιστα χρησιμοποιείται από κυβερνητικούς εκπροσώπους ως απάντηση στην δειλή ερώτηση του τολμηρού δημοσιογράφου σχετικά με το νέο μνημόνιο και τα μέτρα που συμφώνησαν να φέρουν. «Μα μας στηρίζει το 87% των πολιτών» είναι η αποστομωτική απάντηση!!! Και άρα όποιος αμφισβητεί το αγαθό των προθέσεων και το άριστο του αποτελέσματος πάει κόντρα στη βούληση του λαού!
Το επόμενο βήμα ανεπαίσθητης διολίσθησης της δημοκρατίας μας εντοπίζεται στην αμφισβήτηση του ρόλου της αντιπολίτευσης.
«Όσο πιο γρήγορα αποτελέσει παρελθόν, τόσο το καλύτερο για τον τόπο» δήλωσε ο ευρωβουλευτής και αντιπρόεδρος του ΕΚ Δ. Παπαδημούλης σχολιάζοντας τις δηλώσεις αρχηγού κόμματος της αντιπολίτευσης που τόλμησε να ασκήσει κριτική στην κυβέρνηση. Μια φράση που προφανώς δεν ταιριάζει στο κοινοβουλευτικό πολίτευμα και ξυπνάει ιστορικές μνήμες άλλων καθεστώτων.
Αλλά και ο υπουργός εσωτερικών κ. Βούτσης στην τελευταία συνέντευξη Τύπου του δήλωσε κατηγορηματικά πως δεν αναγνωρίζει στην αντιπολίτευση το δικαίωμα να ασκεί κριτική.
Στο ίδιο κλίμα ήταν και η επίσημη απάντηση της κυβέρνησης στις δηλώσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης σχετικά με τα αποτελέσματα των διαπραγματεύσεων, η οποία κυμάνθηκε ανάμεσα στο «έχουν το θράσος να μας επιπλήττουν» και στο «τα βάζουν με την κοινωνία επειδή στηρίζει στη συντριπτική της πλειοψηφία τη νέα ελληνική κυβέρνηση» επιχειρώντας και πάλι την ταύτιση της κυβέρνησης με την κοινωνία. Στην πραγματικότητα δεν απαντούν στην κριτική- πρακτική δυστυχώς συνηθισμένη στις σχέσεις κυβέρνησης/αντιπολίτευσης- αλλά σου λένε πως δεν έχεις δικαίωμα να ομιλείς διότι είσαι ο εχθρός του λαού μια και ο λαός στηρίζει την κυβέρνηση μας - πρακτική απολύτως εκτός πλαισίου της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας καθώς απαγορεύει στην αντιπολίτευση να ασκήσει το εκ του συντάγματος δημοκρατικό της δικαίωμα και θεσμική της υποχρέωση.
Για να μην αναφερθώ στην ομιλία της κα. Ζωής Κωνσταντοπούλου όταν ανέλαβε τα καθήκοντά της ως Προέδρου της Βουλής που μίλησε για την πρώτη «αντιμνημονιακή βουλή» (!) ενώ δεν έκανε καμία αναφορά στα δικαιώματα της αντιπολίτευσης. Αλλά και στη τελευταία της πρωτοβουλία να συγκαλέσει την ΚΟ του κόμματός της για να δώσει οδηγίες, παραβλέποντας πως η Πρόεδρος είναι όλης της Βουλής κι όχι μόνο της ΚΟ του κόμματός της.
Τα παραπάνω εμπλουτίζονται με απαξιωτικές επιθέσεις για όποιο στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ εκφράζει διαφωνία ή αμφιβολία για την κυβερνητική πολιτική.
Κορωνίδα όλων αυτών βέβαια ήταν η φράση του ίδιου του πρωθυπουργού περί «αλλαγής καθεστώτος» με την ψήφο στις 25 Γενάρη, λησμονώντας πως η τελευταία φορά που έγινε αλλαγή καθεστώτος ήταν το 1974.
Για να φτάσουμε, βήμα βήμα, στην πρώτη συνεδρίαση της Βουλής της νέας κοινοβουλευτικής περιόδου όπου η Πρόεδρος της Βουλής ζήτησε να αναβληθεί η προβλεπόμενη ψηφοφορία γιατί απουσίαζαν οι βουλευτές της Χρυσής Αυγής!!! Και απουσίαζε διότι ο εισαγγελέας δεν τους έδωσε άδεια να βγουν από τη φυλακή. Η Πρόεδρος τη Βουλής προσπάθησε να ασκήσει πίεση στη δικαιοσύνη να άρει την προσωρινή κράτηση θέτοντας σε ομηρία όλη τη βουλή υπό το σχήμα: όσο δεν αποφυλακίζονται οι χρυσαυγίτες δεν θα συνεδριάζει η ολομέλεια! Ευτυχώς δεν το κατόρθωσε (ακόμα).
Όλα τα παραπάνω συνιστούν μια υπόγεια μεταβολή του πολιτεύματος; Ίσως να ακούγεται υπερβολικό και μπορεί και να είναι. Όμως τα πραγματικά περιστατικά κατατείνουν σε μια αδιόρατη, ανεπαίσθητη διολίσθηση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας μας. Διότι έχουμε ταυτοχρόνως παραβίαση της διάκρισης των εξουσιών όσον αφορά τη νομοθετική και την δικαστική εξουσία υπερ της εκτελεστικής αλλά και προσπάθεια υπονόμευσης των μηχανισμών της κοινωνίας των πολιτών από την εκτελεστική εξουσία. Κι όλα αυτά με τις χαρμόσυνες ιαχές και την πρακτική συνεισφορά της χρυσής αυγής.
Δεν γνωρίζω αν όλα αυτά γίνονται σκοπίμως με στόχο την «αλλαγή καθεστώτος» που προανήγγειλε ο Πρωθυπουργός ή έχουμε να κάνουμε με την ενσάρκωση του μύθου του Νάρκισσου που κοιτάζοντας το πρόσωπό του στα νερά της πηγής τόσο πολύ του άρεσε που παρέμεινε εκεί αυτοθαυμαζόμενος μέχρι που μαράζωσε και πέθανε. Και μαζί με αυτόν, μαζί με αυτούς ... μαραζώνει και αργοπεθαίνει η δημοκρατία μας.
Τα σημάδια πλέον είναι πολλά και η σιωπή βλάπτει. Η δραματική επιδείνωση της οικονομικής κρίσης είναι το λιγότερο εν τέλει που θα μας συμβεί. Η υπονόμευση των θεσμών της αστικής δημοκρατίας εκ των άνω μάλιστα, εκ του κυβερνώντος κόμματος δηλαδή, είναι εξ ίσου μεγάλο κακό.
Παρά τις απειλές και τις νουθεσίες, η αντιπολίτευση έχει εργαλεία να αντιδρά και αυτό κάνει. Αυτό που είναι κρίσιμο είναι η επανάκτηση των εργαλείων της κοινωνίας των πολιτών – όχι δεν είσαι εθνοπροδότης αν ασκείς κριτική στην κυβέρνηση, τουναντίον είσαι ενεργός πολίτης.
