Σάββατο 26 Αυγούστου 2017

Fake news και πολιτική προπαγάνδα

Δεν είναι πρώτη φορά που εμφανίζονται κατασκευασμένες ειδήσεις, γνωστές ως fake news, στην Ελλάδα. Ων ουκ έστι ο αριθμός αυτών και το φαινόμενο εξαιρετικά παλιό.
Όμως είναι η πρώτη φορά που μπροστά στα μάτια μας, με τον πιο απροκάλυπτο και κυνικό τρόπο και μεθόδους που θυμίζουν την προεκλογική περίοδο στις ΗΠΑ (Κλίντον – Τραμπ), βλέπουμε την προώθηση ψευδούς είδησης από την κυβέρνηση, με τη συμβολή ξένου παράγοντα και συγκεκριμένα κυβερνητικού ρωσικού μέσου ενημέρωσης.
Συνοπτικά εξηγώ: Όπως είναι γνωστό, η άρνηση του υπουργού Δικαιοσύνης να παραστεί στο συνέδριο της Εσθονικής προεδρίας με το πρόσχημα ότι εξομοιώνει το ναζισμό με τον σταλινισμό/ αυταρχικά κομμουνιστικά καθεστώτα , προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις στο εσωτερικό της χώρας, τόσο σε επίπεδο πολιτικού  συστήματος, όσο και σε επίπεδο κοινωνίας των πολιτών. (Αναλυτικά εδώ). Η κίνηση αυτή του κ. Κοντονή, άνοιξε τον ασκό του Αιόλου όσον αφορά στην ιδεολογική ηγεμονία της αριστεράς τα χρόνια της μεταπολίτευσης που δεν επέτρεπε καν να αναγνωρίσεις την ύπαρξη εκατομμύρια θυμάτων από τα ολοκληρωτικά κομμουνιστικά καθεστώτα.
Κι ενώ αυτός ο διάλογος διεξάγονταν με σφοδρότητα και με επιπτώσεις ενδεχομένως στο ΣΥΡΙΖΑ, τα μεσάνυχτα της Τρίτης, στις 00:30, κάνει την εμφάνισή της η είδηση σε sites ότι «η Εσθονία διόρθωσε, μετά την αντίδραση της Ελλάδας, το επίσημο κείμενο για το διεθνές συνέδριο» (δείτε ενδεικτικά εδώ).  Η είδηση αυτή σύμφωνα με τα δημοσίευματα προέρχεται από το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων, Sputnik, (δείτε εδώ) με τον τίτλο «Διεθνές σκάνδαλο - Η Ελλάδα έδωσε μαθήματα Ιστορίας στην Εσθονία» και αναπαράγεται με ταχύτητα σε sites φίλα προσκείμενα στο ΣΥΡΙΖΑ.
Τι πραγματικά είχε συμβεί; Απολύτως τίποτα. Η «είδηση» βασίστηκε σε αυτό που είχα εντοπίσει στο προηγούμενο άρθρο μου όπου εξηγούσα ότι ο τίτλος του διεθνούς συνεδρίου ήταν «Διεθνές Συνέδριο για την ευρωπαϊκή ημέρα μνήμης των θυμάτων του κομμουνισμού και του ναζισμού, στο Ταλίν» στο πλαίσιο του οποίου πραγματοποιούνταν διαφορετικές δράσεις μια εκ των οποίων ήταν το ιστορικό συνέδριο με τίτλο «Η κληρονομιά στον 21ο αιώνα των εγκλημάτων που διαπράχθηκαν από τα κομμουνιστικά καθεστώτα». Άλλαξε τίποτα μετά την άρνηση του κ. Κοντονή; Όχι. Απολύτως τίποτα. Απλώς δημιούργησαν μια είδηση «παίζοντας» με τους δύο τίτλους.

Την επόμενη μέρα, και πάλι τα μεσάνυχτα, κυκλοφόρησε θριαμβευτικά  η «είδηση»  ότι απέτυχε το συνέδριο της Εσθονίας γιατί «μόνο οκτώ από τις 27 χώρες-μέλη της Ε.Ε. συμμετείχαν σήμερα στο συνέδριο που διοργάνωσε η Εσθονική Προεδρία αφιερωμένο στη μνήμη των θυμάτων των ολοκληρωτικών και αυταρχικών καθεστώτων» (δείτε ενδεικτικά εδώ) Η είδηση αυτή προωθήθηκε αυτή τη φορά από υπουργούς της κυβέρνησης και κομματικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ. Ενδεικτικά αναφέρω την κα. Ράνια Σβίγκου, εκπρόσωπο Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ,  που έσπευσε με tweet της να δηλώσει: «Η αποτυχία του συνεδρίου στην Εσθονία είναι θετική για την Ευρώπη. Αυτοί που τελικά απομονώθηκαν είναι οι εγχώριοι υποστηρικτές του», καθώς και τον αναπληρωτής υπουργό περιβάλλοντος, κ. Τσιρώνη ο οποίος έγραψε: «8 μόνο χώρες από τις 27 της Ε.Ε. συμμετείχαν στο συνέδριο της Εσθονίας για τα θύματα του ολοκληρωτισμού: Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία, Πολωνία, Κροατία, Τσεχία, Σλοβακία και Ουγγαρία. Ενδεικτικά λοιπόν αναφέρω, ότι ανάλογη στάση με το δικό μας υπουργείο, συντάχθηκαν οι υπουργοί εξωτερικών της Γερμανίας, της Ιταλίας, της Ολλανδίας, της Γαλλίας, της Ισπανίας, του Βελγίου, κ.λπ. Να θυμίσουμε τις μισαλόδοξες ανακοινώσεις της ΝΔ του Ποταμιού και του Βενιζέλου; Εάν κυβερνούσαν η Ελλάδα θα ήταν η ένατη χώρα στο "συνέδριο";»
Τι συνέβη πραγματικά; Τίποτα και πάλι. 19 από τα 27 κράτη μέλη συμμετείχαν στο συνέδριο κανονικά. Κανένα άλλο κράτος -μέλος δεν αρνήθηκε τη συμμετοχή του και δεν αντέδρασε πολιτικά. Κάποια κράτη -μέλη δεν εκπροσωπήθηκαν όπως συμβαίνει πολύ συχνά στις εκδηλώσεις που οργανώνουν οι χώρες που ασκούν την περιοδική προεδρία. Σε μία άλλη απλώς συνάντηση  την ίδια ημέρα  8 κράτη μέλη που προέρχονται από το πρώην σοβιετικό μπλοκ ζήτησαν με κοινή  δήλωση  «τη διεξαγωγή έρευνας για την εξακρίβωση εγκλημάτων από τα πρώην κομμουνιστικά καθεστώτα και την τιμωρία των ενόχων».
Το αποκορύφωμα βέβαια είναι οι δηλώσεις του ίδιου του υπουργού Δικαιοσύνης κ. Κοντονή ο οποίος τόνισε  πως νιώθει δικαιωμένος γιατί εκπροσωπήθηκαν μόνο 8 χώρες  από τις 27 χώρες- μέλη της ΕΕ. Αναπαράγει δηλαδή την κατασκευασμένη είδηση, συνειδητά.

Κάπου εδώ να πούμε και τι είναι το Sputnik. Το Sputnik είναι το κρατικό ειδησιογραφικό πρακτορείο ειδήσεων της Ρωσίας που κυκλοφορεί δελτία σε 30 γλώσσες και έχει πολλές φορές το τελευταίο διάστημα βρεθεί στο μάτι του κυκλώνα με τη κατηγορία διασποράς ψευδών ειδήσεων. Ενδεικτικά αναφέρω την καταγγελία του ΝΑΤΟ, το Φεβρουάριο του 2017, που το κατηγορεί με τον πιο επίσημο τρόπο για διάδοση ψευδών ειδήσεων ως μηχανή προπαγάνδας του Κρεμλίνου με σκοπό την επιρροή πάνω σε πολιτικές αποφάσεις σε όλο τον κόσμο. (δείτε εδώ) Χαρακτηριστικό fake news παγκόσμιας επιρροής ήταν η ανάρτηση στο Sputnik φωτογραφίας (selfie) της καγκελαρίου Μέρκελ με έναν νεαρής ηλικίας αγόρι με καταγωγή τη Μέση Ανατολή, με τον τίτλο: «Έβγαλε selfie η Μέρκελ με τον ύποπτο της επίθεσης στις Βρυξέλλες;». Φυσικά ο νεαρός αυτός δεν είχε καμία σχέση με τον ύποπτο των Βρυξελλών, ήταν απλά ένας πρόσφυγας από τη Συρία. Οι εντυπώσεις όμως δημιουργήθηκαν. Βασική αρχή άλλωστε των Fake news είναι η φράση που αποδίδεται στον Χίτλερ: «Όσο πιο τερατώδες είναι ένα ψέμα, τόσο πιο πιστευτό γίνεται»

Όπως ανέφερα και στην αρχή, το φαινόμενο των κατασκευασμένων ειδήσεων δεν είναι καθόλου νέο. Προσωπικά πρώτη φορά ήρθα αντιμέτωπη με αυτό το φαινόμενο το 2007, στις εσωκομματικές εκλογές ΠΑΣΟΚ μεταξύ Γ. Παπανδρέου και Ευ. Βενιζέλου, όταν άρχισε να διαδίδεται από το αντίπαλο «στρατόπεδο» ότι το πραγματικό επίθετο του κ. Βενιζέλου ήταν «Τούρκογλου»! ( επειδή δεν ήθελαν κάποιοι να διεκδικεί την ηγεσία από έναν Παπανδρέου ένας Βενιζέλος, ακόμα και αν ήταν απλή συνωνυμία με τον Ελευθέριο, κατασκεύασαν την είδηση ότι το πραγματικό επίθετο του αντιπάλου ήταν άλλο και μάλιστα ένα επίθετο που καταδείκνυε μη ελληνική και δη τούρκικη καταγωγή! Ακόμα και σήμερα 10 χρόνια μετά η «είδηση» αυτή αναπαράγεται από φασίζοντα παράσιτα παρότι οποίος ξέρει τα επίθετα της Ν. Εύβοιας και την καταγωγή του Ευ . Βενιζέλου γελούσε δυνατά με την αθλιότητα ευθύς εξαρχής.)

Έκτοτε πολλές φορές έχω έρθει αντιμέτωπη με κατασκευασμένες ειδήσεις. Όλοι μας ίσως. Πρώτη φορά όμως είμαστε αντιμέτωποι με κατασκευασμένη είδηση από την κυβέρνηση του τόπου μας με τη συμβολή ξένου παράγοντα, εναντίον αντίπαλων πολιτικών δυνάμεων της χώρας μας. Και όλα αυτά διεξάγονται πάνω από τις σορούς εκατομμυρίων νεκρών που δολοφονήθηκαν είτε από το ναζιστικό είτε από το σταλινίκο καθεστώς, είτε με τη σύμπραξη και των δύο. Και με αυτά και με αυτά, η Ελλάδα του ΣΥΡΙΖΑ, δεν αφήνει τους νεκρούς να ησυχάσουν, για μικροκομματικούς λόγους.

Ποια άραγε είναι αυτή η ιδεολογική υπεροχή που έχει την ανάγκη να καταφύγει σε κατασκευασμένες ειδήσεις; Τι ερώτηση!

Τα Fake news με την εμπλοκή ξένου παράγοντα με σκοπό την επιρροή αν όχι ποδηγέτηση των πολιτικών εξελίξεων, έχουν έρθει πια και στην Ελλάδα. Η χρονιά που έρχεται είναι κρίσιμη πολιτικά. Απαιτείται εγρήγορση από όλους μας. Κανένας αλγόριθμος -όπως αυτός του χαρισματικού Βαλεντίνου Τζέκα - δεν μπορεί να βοηθήσει αν ο ίδιος ο πολίτης δεν γίνει δύσπιστος και δεν αναζητά μόνος του την αλήθεια.  Ο μόνος μας σύμμαχος σε αυτή την άνιση μάχη είναι ο ορθός λόγος.



* Το άρθρο δημοσιεύεται στο: http://www.capital.gr/arthra/3234886/fake-news-kai-politiki-propaganda