Η Κεντροαριστερά σήμερα παραπέμπει στο χώρο που καλύπτει η
ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία. Το ΠΑΣΟΚ της μεταπολίτευσης εξέφρασε τη δυναμική
μιας πλειοψηφικής, πολυσυλλεκτικής Κεντροαριστεράς. Και ποιοτικά, εξακολουθεί.
Το γεγονός ότι ένα σημαντικό μέρος της κοινωνικής βάσης
του ΠΑΣΟΚ επέλεξε να στεγαστεί εκλογικά στο ΣΥΡΙΖΑ δεν εντάσσει το ΣΥΡΙΖΑ στην
Κεντροαριστερά. Επιπλέον, η Κεντροαριστερά δεν έχει ως ομόλογό της την
κεντροδεξιά. Ιστορικά το κέντρο είναι ο
άλλος πόλος σε σχέση με τη δεξιά.
Κεντροαριστερά σημαίνει
ευρωπαϊκός προσανατολισμός , αίσθηση ευθύνης ,υπεράσπιση του ορθού λόγου, σύγκρουση
με τη δημαγωγία, τη συνωμοσιολογία, το λαϊκισμό. Χαρακτηριστικά, εξαιρετικά
κρίσιμα στις μέρες μας. Όπως αναλύει εύστοχα
ο Taquieff, έχει
εσχάτως εμφανιστεί ένας εθνικο-λαϊκισμός
, που δεν είναι ούτε αριστερός ούτε δεξιός, ανάγει το λαό σε μια σωτηριολογική
αρχή, θρέφεται από συνωμοσιολογικές θεωρίες
και υποδεικνύει τους «πραγματικούς εχθρούς»: τους «από πάνω», τους
«τριγύρω», τους «από αλλού» και τους «κρυμμένους στο εσωτερικό του έθνους».
Σε αυτόν τον «εθνικό-λαϊκισμό»
εντάσσεται και η τεχνητή διχοτόμηση σε μνημόνιο - αντιμνημονιο που αλλοίωσε τις
ιδεολογικές και αξιακές ταυτότητες και επέτρεψε όχι μόνο στους Ανεξάρτητους
Έλληνες, αλλά ακόμη και στη Χρυσή Αυγή, να εφάπτονται με τους πολίτες που
ανήκουν ιδεολογικά στην Αριστερά ή στην Κεντροαριστερά.
Η σκληρή οικονομική κρίση έθεσε
σε δοκιμασία τον κοινωνικό συνασπισμό που εξέφρασε το ΠΑΣΟΚ και έφερε στο
προσκήνιο προβλήματα ταυτότητας και στρατηγικής της ευρωπαϊκής
σοσιαλδημοκρατίας. Θα πρέπει ο χώρος να ανασυσταθεί πρωτίστως κοινωνικά και παραλλήλως
πολιτικά.
Η ανάγκη για ριζική επαναθεμελίωση
αξιών είναι πανευρωπαϊκή. Το νέο ευρωπαϊκό μοντέλο ανάπτυξης δεν θα πρέπει να
είναι κρυπτοτριτοκοσμικο. Οι κευνσιάνες πολιτικές πλήρους απασχόλησης είναι η
απάντηση στο φαύλο κύκλο της ύφεσης και της ανεργίας. Στο κοινωνικό κράτος
δικαίου και στον πολιτικό φιλελευθερισμό δεν θα πρέπει να εισχωρούν αστερίσκοι
λόγω κρίσης. Οι νέες μορφές συμμετοχής δεν θα πρέπει να κλείνουν το μάτι στον
ακροδεξιό κίνδυνο.
Η αντιμετώπιση της οικονομικής
κρίσης δεν θα πρέπει να μεταθέσει την
κρίση στην κοινωνία ή στην πολιτεία: ως κοινωνική ή πολιτειακή κρίση. Μπροστά είναι η λύση, ποτέ πίσω.
Η Κεντροαριστερά είναι μια
πολιτιστική επιλογή. Μια επιλογή πολυφωνίας και ποιότητας, ανεκτικότητας,
κοινωνικού φιλελευθερισμού, σεβασμού του αλλού, περιβαλλοντικής ευαισθησίας. Είναι
η επιλογή της αισθητική της προόδου σε αντίθεση προς την αισθητική της
συντήρησης ή του σοσιαλιστικού ρεαλισμού .
Και στην ερώτηση αν αυτά τα
χαρακτηριστικά ενυπάρχουν στο ΠΑΣΟΣ σήμερα, η απάντηση είναι: Ναι.
